CNTT ngành Tài chính: Tăng tốc vươn lên vị trí hàng đầu

2012 - Năm vượt khó của CNTT Cụ thể, trong năm 2012, Cục TH&TKTC đã tụ hội nguồn lực về nhân sự rất lớn để xây dựng cơ chế chính sách, các quy định, quy chế liên quan đến việc áp dụng và khai triển các dự án công nghệ thông tin (CNTT) trong khuôn khổ toàn ngành Tài chính, đặc biệt là triển khai Quyết định số 2699/QĐ-BTC chỉ dẫn khai triển Nghị định số 102/NĐ-CP về Quy chế quản lý đầu tư vận dụng CNTT trong ngành Tài chính. Nhờ đó, bít tất việc mua sắm trang thiết bị CNTT bị trì hoãn từ năm 2011 (do ảnh hưởng của Nghị định 102) đã được tổ chức thực hành. Có thể nói, đến thời điểm ngày nay, công tác xây dựng cơ chế chính sách, công tác kết hợp với các hệ thống để xúc tiến quá trình áp dụng CNTT toàn ngành Tài chính đã có cải tiến đáng kể, cơ bản đã đáp ứng được đề nghị khai triển trong giai đoạn mới. Tiếp đó, công tác khai triển, bảo đảm hạ tầng kỹ thuật và an ninh thông báo điện tử ngành Tài chính đã được đẩy mạnh, biểu lộ qua việc Bộ Tài chính ban hành Quyết định số 2615/QĐ-BTC về việc đảm bảo an toàn thông báo trên môi trường máy tính và mạng máy tính và ngay sau đó Bộ Tài chính đã ký Quy chế kết hợp với Bộ Công an về việc đảm bảo an toàn thông tin trên môi trường máy tính và mạng máy tính. Song song kiểm tra tổng thể các hệ thống CNTT của Bộ Tài chính và triển khai các giải pháp phù hợp để tăng cường an toàn an ninh cho hệ thống. Có thể nói, trong bối cảnh tình hình an ninh mạng đang ngày càng xuất hiện những diễn biến khôn cùng phức tạp thì việc phối hợp giữa hai Bộ Tài chính và Bộ Công an góp phần quan yếu trong công tác bảo mật và an toàn thông báo, đặc biệt là những thông báo có hệ trọng đến các chính sách tài chính - nhà băng có ảnh hưởng sâu rộng đến mọi mặt đời sống từng lớp của quần chúng. Để hiện thực hóa đích này, Cục TH&TKTC đã từng bước hoàn chỉnh hệ thống cơ chế, chính sách kế hoạch chi tiết trong lĩnh vực bảo mật và an ninh thông tin, triển khai ứng dụng chính sách mật khẩu phức tạp, phát hiện và xử lý mã độc đánh cắp thông tin, chiếm quyền điều khiển từ mạng nội bộ của Bộ Tài chính; tổ chức khai triển hợp nhất trong toàn ngành Tài chính về kế hoạch đối phó tiến công từ Internet, nâng cấp hệ thống tường lửa và bảo mật trong ngành. Từ đó, góp phần làm hạn chế các cuộc tấn công gây ảnh hưởng tới sự hoạt động của hệ thống ứng dụng Công nghệ thông báo ngành Tài chính, tạo dựng môi trường an toàn, bảo mật hệ thống thông tin điện tử của ngành Tài chính. Đây là được cho là đích sống còn trong năm 2012 vừa qua, vì tình hình an ninh thông báo các năm gần đây rất phức tạp do các cuộc tấn công từ bên ngoài. Cũng trong năm 2012, hàng loạt các dự án CNTT đã được khai triển nhằm đáp ứng đề nghị triển khai ứng dụng CNTT trong thời đoạn mới, trong đó, nhiệm vụ quan trọng chẳng thể không kể đến là công tác xây dựng và khai triển các giải pháp, sản phẩm (phần cứng, phần mềm, nội dung, thông tin số) mang tính tổng quát toàn ngành Tài chính, đáp ứng khuynh hướng phát triển về hệ thống vận dụng của ngành trong giai đoạn mới. Theo đó, trên cơ sở chỉ đạo của Bộ Tài chính về định hướng đẩy mạnh ứng dụng CNTT phục vụ công tác chuyên môn, quản lý điều hành của ngành Tài chính, trong năm 2012; Cục TH&TKTC đã hoàn tất nâng cấp công nghệ, đưa cơ sở dữ liệu (CSDL) vận hành trên máy chủ exadata đảm bảo cung cấp dữ liệu thông báo - hình nên danh mục dùng chung toàn ngành. Song song, Cục đã hoàn tất nâng cấp phần mềm quản lý ngân sách Nhà nước (bao gồm 2 chương trình QLNS/Fox và QLNS/Oracle) lên phiên bản 8; triển khai tuổi 2 dự án đương đại hóa quy trình thu nộp thuế giữa cơ quan thuế, Kho bạc Nhà nước, hải quan và tài chính: Nâng cấp phần mềm đáp ứng áp dụng chữ ký số vào bảng kê… Bên cạnh đó, Cục TH&TKTC cũng xây dựng, đề xuất các đề nghị tham mưu cập nhật dự án và thông tin trong cơ sở dữ liệu (CSDL) nhà nước tài chính ngân sách giai đoạn 2011-2015, đáp ứng yêu cầu triển khai các dự án toàn ngành như TABMIS, hải quan điện tử…phục vụ công tác tra của các cán bộ trong ngành. Ngoài ra, Cục đã hoàn thành thẩm tra, cập nhật đầy đủ thông báo trong cơ sở dữ liệu mã số đơn vị có quan hệ với ngân sách, soát và chuẩn hóa CSDL thu chi ngân sách, CSDL văn bản pháp quy; cập nhật số quyết toán năm 2008, 2009 vào CSDL thu chi ngân sách; hoàn tất đào tạo cấp mã trực tuyến cho các Bộ, ngành tại trung ương góp phần khai triển áp dụng cấp mã số trở thành một trong những dịch vụ công trực tuyến của Bộ Tài chính. Đáng chú ý, trong năm 2012, Cục TH&TKTC đã hoàn thành dự thảo về định hướng triển khai, lấy quan điểm các đơn vị liên quan trong việc xây dựng hệ thống chỉ đạo và điều hành phục vụ Lãnh đạo Bộ và trước mắt tập hợp nghiên cứu giải pháp đáp ứng nhu cầu tra hỏi thông báo phục vụ công tác chỉ đạo điều hành của Lãnh đạo Bộ. Đến thời khắc hiện tại, hệ thống đã tương đối hoàn thiện và sẵn sàng triển khai, song song đang thực hiện mở mang chức năng để phục vụ nhu cầu quản lý và điều hành cho Lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ. Đồng thời với đó, Cục TH&TKTC cũng khai triển chương trình văn bản điều hành cho các đơn vị tại trụ sở Bộ và đơn vị hệ thống. Hiện Cục đã khảo sát, phân tích thiết kế, hoàn thiện quy trình khai triển theo các đề nghị đặc thù cho 24 vụ/cục tại hội sở cơ quan Bộ Tài chính, 15 đơn vị của Ủy ban Chứng khoán quốc gia và 9 đơn vị thuộc Tổng cục Dự trữ Nhà nước. Tuy nhiên, nền kinh tế thế giới năm 2012 cũng như trong nước khó khăn đã đặt ra thách thức không nhỏ đối với ngành Tài chính, trong đó có CNTT. Đây cũng là năm đầu tiên thực hành quy chế quản lý đầu tư vận dụng CNTT theo Nghị định 102/2009/NĐ-CP của Chính phủ. Nghị định 102 ra đời kèm theo đó là nhiều quy định đề nghị việc đầu tư cần tuân theo quy trình như bước chuẩn bị đầu tư thực hành, nghiệm thu và đưa vào dùng… khiến khối lượng công việc đã nhiều nay lại càng tăng lên so với năm trước. Chính nên chi, công tác giải ngân đầu tư áp dụng CNTT còn chậm trong những tháng đầu năm, tuy nhiên tính đến 31/01/2013, toàn ngành đạt tỷ lệ giải ngân khá cao là 83,3%. Đặc biệt, trong bối cảnh khó khăn chung của toàn ngành song tính đến 31/12/2012, Cục TH&TKTC đã giải ngân đạt 80,9% và ước lượng đến hết 31/1/2013 giải ngân được 198,7 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 96% kinh phí được giao không tự chủ, vượt cam kết giải ngân từ đầu năm 2012 (95%). So sánh với các đơn vị hệ thống (ngân khố quốc gia, Tổng cục Thuế, Tổng cục thương chính, Tổng cục Dự trữ NN, Ủy ban Chứng khoán NN), tính đến hết 31/1/2013, chỉ có Cục TH&TKTC, Tổng cục Dự trữ NN, Ủy ban Chứng khoán quốc gia có tỷ lệ giải ngân vượt cam kết, 3 hệ thống còn lại đều không đạt tỷ lệ cam kết hồi đầu năm 2012. Giả dụ năm 2012, các đơn vị có thể “đổ” tại Bộ giao dự toán muộn khiến đơn vị mình giải ngân chậm, thì năm nay, có một thuận tiện là ngay từ tháng 12/2012, Bộ đã phê duyệt kế hoạch, danh mục dự toán triển khai ứng dụng CNTT của quờ các đơn vị, hệ thống. Điều này sẽ tạo điều kiện cho toàn ngành triển khai công tác áp dụng CNTT nhanh, giải ngân kịp tiến độ. Không những thế, hiện nguồn lực trong nước nói chung chưa đáp ứng và theo kịp với trình độ phát triển CNTT trên thế giới. Có nhiều đề án lớn, khuôn khổ rộng, các công ty CNTT trong nước không đủ năng lực để khai triển, mà phải cộng tác với các đối tác tại nước ngoài hoặc phải phê duyệt đấu thầu quốc tế... Bên cạnh đó là sự đa dạng, phong phú của các giải pháp trong vận dụng CNTT, để không ngừng nâng cao hiệu quả áp dụng CNTT trong ngành Tài chính, cần phải có sự cân nhắc, chọn lựa một cách kỹ lưỡng các giải pháp vừa bảo đảm đồng bộ với hệ thống giờ đồng thời đảm bảo ăn nhập với thực tế triển khai tại Việt Nam. Năm 2013 - bề bộn toan lo Năm 2013 là năm nối khó khăn đối với nền kinh tế trong nước, điều này cũng ảnh hưởng không nhỏ đến công tác triển khai nhiệm vụ của Bộ Tài chính. Đặc biệt khi mà 2013 là năm bản lề, tạo đà cho việc thực hành chiến thắng các nhiệm vụ mà Bộ giao trong kế hoạch ứng dụng CNTT thời đoạn 2011-2015, định hướng tới năm 2020. Hơn nữa đây cũng là năm giữa của kế hoạch 5 năm 2011-2015 với khối lượng nhiệm vụ lớn của 3 năm còn lại đòi hỏi cần được tổ chức thực hành quyết liệt và cấp bách ngay từ đầu năm. Ông Đặng Đức Mai, Cục trưởng Cục TH&TKTC cho rằng: Đây là mặt tiện lợi bởi chúng ta đang có đà từ năm 2012 khi công việc đã đi vào guồng với các dự án được nối từ năm trước sang năm 2013 và không mất thời kì để phát động dự án. Trong bối cảnh khó khăn về kinh tế, từng lớp đã được dự báo trước, các hệ thống CNTT ngành Tài chính đang có sự điều chỉnh lớn về tính tụ họp, hợp nhất, đòi hỏi cần có sự chuẩn hóa, tích hợp và phối hợp đồng bộ giữa các đơn vị CNTT trong toàn ngành. Để thực hành được đích nói trên, Cục cùng các đơn vị trong Bộ đã chủ động soát dự toán CNTT 2013 từ sớm và trình bộ ban hành dự toán trong tháng 12/2012. Bên cạnh đó, dự kiến Cục TH&TKTC sẽ xây dựng và trình Bộ ban hành 03 quy định, quy chế là: Quy chế quản lý hoạt động của cổng thông báo điện tử trong quý I/2013; Cập nhật, bổ sung quy định về tiêu chuẩn kỹ thuật hạ tầng CNTT cho hợp với khả năng đáp ứng của hãng cung cấp trong tháng 7/2013; Quy chế quản lý đầu tư vận dụng CNTT thay thế quy chế 2699… để tạo cơ chế chính sách và hố tiêu pháp lý tổ chức và triển khai thực hành thống nhất, từng bước đồng bộ, hoàn thiện đáp ứng cá yêu cầu quản lý và tổ chức khai triển áp dụng CNTT và thống kê trong ngành Tài chính. Đặc biệt, hình thức họp trực tuyến sẽ được Cục TH&TKTC tiếp chuyện hoàn thiện hệ thống điện tử đa dụng cụ hỗ trợ chỉ đạo điều hành. Dự định trong năm 2013 và 2014 sẽ mở mang lên khoảng 190 điểm cầu của các đơn vị hệ thống tại các tỉnh. Theo đánh giá của đại biểu tham dự Hội nghị tại 8 điểm cầu hiện thời, việc đổi mới hình thức tổ chức hội nghị trực tuyến là một bước đột phá về áp dụng CNTT trong việc canh tân thủ tục hành chính. Hình thức này đã giúp tiết giảm tổn phí, thời kì cho đại biểu. Đồng thời, các thông tin chỉ đạo điều hành của lãnh đạo Bộ, quan điểm của thủ trưởng, lãnh đạo các đơn vị cũng được truyền tải công khai, sáng tỏ và trực tiếp tới các cấp, từ đó tăng cường tính hiệu quả trong công tác thực thi các nhiệm vụ. Bên cạnh việc tiết giảm về uổng, việc họp giao ban trực tuyến còn mang lại những lợi ích to lớn khác như: rút ngắn khoảng cách giữa các đơn vị trong ngành Tài chính; nhiều cán bộ được tham gia hơn, họ có thể nhận được chỉ đạo trực tiếp, rõ ràng từ lãnh đạo Bộ, từ đó nâng cao chất lượng cuộc họp. Một trong những nhiệm vụ trung tâm của năm 2013 vẫn sẽ là đẩy mạnh hạ tầng kỹ thuật về an ninh bảo mật, Data center, máy chủ…Theo đó, Dự án an toàn bảo mật hệ thống thông báo tài chính sẽ được tổ chức thực hiện lập dự án khả thi, trình Bộ thông qua trong quý II/2013. Cùng với đó, dự án hệ thống thông báo dự phòng thảm họa sẽ được Cục TH&TKTC kết hợp đơn vị tham mưu lập dự án đảm bảo đáp ứng đích, yêu cầu, trình Bộ duyệt đầu tư dự án trong tháng 6/2013. Nhiệm vụ của Cục còn nhiều ngổn ngang khi mà hàng loạt dự án cũng đồng thời được triển khai như: Dự án nâng cấp, mở mang hạ tầng truyền thông thống nhất ngành Tài chính yêu cầu phải hoàn thành tư vấn lập dự án, trình Bộ duyệt đầu tư dự án trong tháng 4/2013 và đưa mô hình, giải pháp mới vào vận hành từ 01/01/2014. Ngay trong năm 2013, sẽ phải trình Bộ phương án thuê kênh truyền (từ năm 2014) bảo đảm về dung lượng, chất lượng đáp ứng đề nghị bàn thảo dữ liệu, khai thác các áp dụng, các dịch vụ mạng; Dự án đồng bộ cho cơ cỗ áo chính địa phương đáp ứng đề nghị vận dụng CNTT phục vụ công tác quản lý tài chính tại cơ áo quan chính địa phương; Dự án cơ sở dữ liệu nhà nước về tài chính… Đáng chú ý, một đích mới cần thực hành trong nhiệm vụ năm 2013 là hoàn thiện quy trình quản lý nội bộ trong quý I/2013, ổn định tổ chức, bộ máy, nhân sự sự của Cục theo chức năng nhiệm vụ mới được giao, trình bộ đề án tuyển dụng để bổ sung thêm nguồn lực về số lượng cũng như củng cố chất lượng, từng bước hình thành nguồn lực có đủ năng lực thu nhận quản trị, vận hành các hệ thống lớn bảo đảm an ninh, an toàn thông tin. Hiện giờ, theo đánh giá, chất lượng cán bộ, công chức tại các đơn vị chưa đồng đều, một số cán bộ có trình độ phải kiêm nhiệm nhiều công việc dẫn đến quá tải, trong khi đó, cán bộ mới được tuyển dụng chưa thể nắm bắt, đáp ứng ngay được đề nghị đối với các công việc được giao dẫn đến không đảm bảo tiến độ cũng như chất lượng công việc. Chính bởi vậy, thời gian tới Cục sẽ nghiên cứu quy hoạch đào tạo theo chuẩn, trong đó tụ họp các nội dung đào tạo chuyên sâu đội ngũ cán bộ CNTT của Cục, các đơn vị hệ thống đảm bảo cho quản trị vận hành các hệ thống lớn của Bộ, bảo đảm cung cấp hàng ngũ lành nghề đáp ứng được đề nghị của hệ thống tài chính trong ngày mai, có được sự sẵn sàng của nguồn nhân công CNTT để triển khai, vận hành và bảo trì các vận dụng, hạ tầng của ngành Tài chính theo khuynh hướng phát triển CNTT trên thế giới. Nguồn nhân lực hiện đại, công nghệ hiện đại sẽ là nền tảng để ngành Tài chính tăng tốc từ đầu năm, mở mang dịch vụ công tài chính điện tử trên khuôn khổ toàn quốc, vươn lên vị trí hàng đầu về CNTT trong khối cơ quan Chính phủ. Tuy năm 2012, công tác ứng dụng CNTT toàn ngành Tài chính vẫn còn những điểm cần hoàn thiện, song Thứ trưởng Bộ Tài chính Phạm Sỹ Danh đánh giá Cục TH&TKTC cùng các đơn vị hệ thống đã có sự kết hợp rất tốt trong triển khai nhiệm vụ vận dụng CNTT trên bít tất lĩnh vực: Vừa làm nhiệm vụ quản lý quốc gia về CNTT đối với ngành Tài chính, vừa trực tiếp khai triển ứng dụng CNTT, đồng thời, đã từng bước thực hành chức năng thống kê tài chính; Vừa chăm lo hạ tầng kỹ thuật, đồng thời phát triển ứng dụng; Quan tâm thực hiện nhiệm vụ chính trị mà đã chăm lo kiện toàn tổ chức bộ máy tổ chức và cán bộ. Nhìn chung, các lĩnh vực công tác của Cục và đơn vị hệ thống đã bắt đầu có chuyển biến tích cực, bộc lộ rõ nét nhất trong công tác kết hợp giải ngân đầu tư CNTT. “Với kết quả như vậy, tôi hoan nghênh, đồng thời, cám ơn các cán bộ làm việc trong lĩnh vực CNTT toàn hệ thống đã giúp Bộ triển khai, phát triển ứng dụng CNTT năm 2012, góp phần thực hiện các đích kinh tế - từng lớp mà Chính phủ đặt ra. Mặt khác, trước mắt năm 2013 nền kinh tế nói chung và ngành Tài chính còn gặp nhiều khó khăn đòi hỏi các đơn vị cần khai triển công việc đã đăng ký ngay trong tháng đầu năm này.Cụ thể, năm 2013 có nhiệm vụ quan trọng là Bộ sẽ hấp thụ “siêu” dự án TABMIS và các dự án lớn khác của Tổng cục Thuế, Tổng cục hải quan, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước với quy mô rộng và trình độ công nghệ cao. Do đó, Cục TH&TKTC cần chuẩn bị kế hoạch tổng thể để tư vấn giúp Bộ quản trị, giám sát, vận hành hiệu quả các Dự án lớn này. Bên cạnh đó, ngoài việc hoàn thành Kế hoạch 5 năm 2011-2015, các đơn vị cần rà cơ chế chính sách quản lý, đầu tư áp dụng CNTT dùng nguồn vốn ngân sách quốc gia theo Nghị định 102/2009/NĐ-CP để có nền móng triển khai việc đầu tư trong khi chờ sửa đổi Nghị định. Song song, lên phương án tiếp cận hướng sửa đổi Quyết định 2699/QĐ-BTC của Bộ Tài chính về việc ban hành Quy chế quản lý đầu tư ứng dụng CNTT tại các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp thuộc Bộ Tài chính để ngay khi NĐ 102 được sửa đổi sẽ ban hành. Tuyệt đối không để có thời gian chết cho ứng dụng CNTT bởi CNTT là huyết mạch của ngành Tài chính”– Thứ trưởng Phạm Sỹ Danh nhấn mạnh. (T.Hương)